Noodverordeningen

Op basis van de persconferentie van 13 oktober is de noodverordening aangepast. Meer informatie hierover vind je op de website van Rijksoverheid. 

In hoeverre ben ik als ondernemer verantwoordelijk voor naleving van de regels in de winkel?
Als winkelier en personeel ben je zelf volledig verantwoordelijk voor de naleving van de regels. Check het brancheprotocol. Lees hier meer over deurbeleid.

In hoeverre ben ik als ondernemer verantwoordelijk voor naleving van de bijzondere regels buiten de winkel?
In principe ben je niet direct verantwoordelijk voor datgene buiten de winkel. Er zijn echter uitzonderingen. Deze betreffen met name zaken die direct met jouw winkel te maken hebben. Zo kan het zijn dat er (regelmatig) wachtrijen voor de winkel ontstaan. Dan is het verstandig om te zorgen dat klanten afstand kunnen houden. Neem eventueel contact op met de gemeente, Veiligheidsregio of centrummanager hoe hier door handhavers mee wordt omgegaan en kijk of hier gezamenlijk afspraken over kunnen worden gemaakt. 

In hoeverre ben ik  verantwoordelijk voor de naleving van de bijzondere regels door klanten in de winkel?
Voor wat betreft de klanten geldt dat zij rechtstreeks vanwege de regels van de noodverordening kunnen worden aangesproken. Je bent niet verantwoordelijk voor hun gedrag, wel voor het feit dat de klant moet weten dat er in de winkel de twee bijzondere regels gelden: 1,5 meter afstand en hygiënemaatregelen. Gebruik dus bijvoorbeeld deze poster om de huisregels die gelden in jouw winke te communiceren.

Door wie worden de bijzondere regels gehandhaafd?
De bijzondere regels uit de noodverordening worden gehandhaafd door de politie en specifiek aangewezen toezichthouders, zoals Boa’s, vanuit de gemeente en de desbetreffende Veiligheidsregio. Deze toezichthouders hebben bij het houden van toezicht vaak ‘twee petten op’. Zij kunnen de bijzondere regels uit de noodverordening zowel strafrechtelijk als bestuursrechtelijk handhaven.

Ben ik strafbaar als ik me niet aan de noodverordening voor de regels in de winkel houd? En wat is dan de sanctie?
Een overtreding van een bepaling uit de noodverordening wordt gekwalificeerd als strafbaar feit. Op dit moment staat hierop een geldboete die bij strafbeschikking wordt opgelegd. Handelen in strijd met de voorschriften uit de noodverordening is strafbaar gesteld in artikel 443 van het Wetboek van Strafrecht. Dit kan worden bestraft met hechtenis van ten hoogste drie maanden of een geldboete van maximaal 4.350 euro.

Ben ik strafbaar als de handhaver vindt dat ik me niet aan regels houd buiten de winkel? En wat is dan de sanctie?
Dat kan. Zoals hierboven aangegeven, ben je in principe niet direct verantwoordelijk voor wat er buiten de winkel gebeurt. Er zijn echter uitzonderingen. Deze betreffen met name zaken die direct met jouw winkel te maken hebben. Zo kan het zijn dat er (regelmatig) wachtrijen voor de winkel ontstaan. Het is mogelijk dat dit een strafbaar feit oplevert. De maximale sanctie is in dat geval hetzelfde als hierboven genoemd.

Wat is de sanctie als ik bestuursrechtelijk in overtreding ben?
In het geval van een bestuursrechtelijke overtreding kan bijvoorbeeld een gebouw gesloten worden. Deze bestuursrechtelijke handhaving is niet op straffen gericht, maar wel op het voorkomen van of herstellen van een situatie die in strijd is met de noodverordening. Denk hierbij aan sluiting van een winkel als er geen of onvoldoende hygiënemaatregelen zijn getroffen. Ook kan de voorzitter van de veiligheidsregio een last onder bestuursdwang of dwangsom opleggen.

Moet bij een overtreding niet eerst worden gewaarschuwd?
Nee, het eerst geven van een waarschuwing is niet verplicht. In de praktijk wordt vaak wel eerst een waarschuwing gegeven, maar direct een boete opleggen of bestuursrechtelijk handhaven mag zonder voorafgaande waarschuwing.

Welke rechten heb ik in het geval van een overtreding en wat kan ik doen tegen een boete?
Op het moment dat een overtreding wordt geconstateerd en een boete wordt aangekondigd moet de toezichthouder je om een korte verklaring vragen. De inhoud van die verklaring is erg belangrijk omdat deze met de waarneming van handhaver bepalend is voor de vraag of uiteindelijk een boete wordt opgelegd of niet. Het Openbaar Ministerie bepaalt dan later of er daadwerkelijk een boete wordt gegeven of niet, onder meer op basis van de verklaring die je gegeven hebt.

Wat als ik een boete krijg? Wat betekent een strafbeschikking?
Als je een coronaboete krijgt, wordt een strafbeschikking toegezonden. Het accepteren van deze strafbeschikking is een erkenning van schuld aan het strafbare feit en staat daarom gelijk aan een strafrechtelijke veroordeling door een rechter. Het levert daarmee ook een aantekening op in je strafblad en kan een rol spelen bij een eventuele Bibob-toets en bij de aanvraag van een VOG.

Moet ik een boete direct betalen als ik het er niet mee eens ben?
Besef dat indien je een boete betaalt, de strafbeschikking definitief is. Verzet kan dan niet meer. Als je tijdig een verzetschrift indient vervalt op dat moment de betalingsverplichting.

Wat kan ik doen als ik het niet met een boete of beslissing eens ben?
Tegen een strafbeschikking staat verzet open. Dit houdt concreet in dat je binnen twee weken nadat je kennis hebt genomen van de strafbeschikking een verzetschrift kunt indienen.  Ook kun je om het dossier (proces-verbaal) vragen.

Tegen een bestuursrechtelijke sanctie kun je binnen zes weken na dagtekening van het besluit een bezwaarschrift indienen waarin je motiveert waarom het besluit niet klopt. Ook kan in een spoedeisend geval de voorzieningenrechter (kort geding) om een oordeel worden verzocht.

Hoe ziet een verzetprocedure er uit?
Het Openbaar Ministerie beoordeelt het verzet. Of de zaak kan worden geseponeerd (daarmee komt de boete te vervallen) of zal de zaak ter beoordeling aan de rechter worden voorgelegd.

Welke gevolgen heeft een eenmaal vastgestelde boete voor mijn onderneming?
Een boete wordt opgenomen in de justitiële documentatie van een persoon of van een onderneming (strafblad). De gevolgen voor een onderneming zijn nog niet geheel duidelijk. Wel kan een coronaboete voor een onderneming in ieder geval een rol spelen bij een Bibob-beoordeling (een bestuurlijke integriteitstoets).

Hoelang gaan deze bijzondere regels nog duren?
De overheid is heeft een spoedwet opgesteld waarin de regels die nu in de noodverordeningen staan tot wet worden gemaakt. Het concept van deze wet gaat uit van een looptijd van een half jaar voor de bijzondere regels, te verlengen met drie maanden of te verkorten al naar gelang het verloop van de pandemie. Dit verloop blijft uiteindelijk natuurlijk leidend voor de vraag of en welke bijzondere regels nodig zijn. De concept-wet ligt nu bij de Tweede Kamer ter beoordeling. Wanneer deze spoedwet in werking treedt is op dit moment nog niet duidelijk.

Indien wet van kracht wordt, worden deze veelgestelde vragen hierop aangepast.