Zondagsopenstelling - Hoe ga je daar mee om?

Het op zondag openen van de deuren, blijft in belang toenemen voor supermarkten. Inmiddels doen zeven op de tien huishoudens weleens op zondag boodschappen in de supermarkt, gemiddeld bijna tien keer per jaar. Vooral jongeren maken er dankbaar gebruik van dat steeds meer supermarkten ook op zondag open zijn.

Mede door het internetshoppen zijn consumenten gewend geraakt om zeven dagen per week, 24 uur per dag te kunnen winkelen. De gemeenteraad in Drachten stemde recentelijk zelfs in met een algehele vrijstelling van de openingstijden voor winkeliers. Daardoor mogen de winkels in deze gemeente vanaf 1 juli jl. alle dagen in het jaar, 24 uur per dag hun deuren openen. Door bovenstaande ontwikkelingen verandert het koopgedrag van de consument.

Doordat winkels steeds langer open zijn, zijn voorraden steeds minder belangrijk omdat alles bijna direct kan worden gekocht. Het doen van de zogenaamde weekboodschappen is ook al geen vanzelfsprekendheid meer. Ook steeds meer slagerijen verruimen hun winkeltijden en openen de deuren van hun winkel op zondag. Als ondernemer moet je kritisch bekijken welke tijden je open wilt zijn.

De rendabiliteit van de openingstijden is daarbij bepalend. Deze hangt af van factoren zoals de ligging van de winkel (solitair of in een winkelgebied), het winkelgedrag van de klanten (bereidheid om op zondag boodschappen te doen) maar ook van het soort winkel en het gevoerde assortiment (alleen belegde broodjes en snacks op zondag). Ook de (extra) exploitatiekosten, met name de personeelskosten, spelen hierbij natuurlijk een rol. Waar moet je rekening mee houden in je overwegingen?

Zondag wordt de ‘nieuwe’ zaterdag

De winkeltijdenwet bepaalt wanneer een winkel wel en niet open mag zijn, al lijkt het af en toe alsof we al een 24-uurs economie hebben. In beginsel moet de winkel gesloten zijn op zon- en feestdagen. Daarnaast mag een winkel niet geopend zijn op werkdagen voor 06.00 uur en na 22.00 uur. De gemeenteraad kan van deze verboden bij verordening vrijstelling verlenen. Hiervan is veelal gebruik gemaakt om reden van toerisme, met name in de grote steden, kustplaatsen en toeristische trekpleisters.

Inmiddels mogen gemeenten in overleg met lokale bedrijven de koopzondagen bepalen. Deze verruiming van de Winkeltijdenwet maakt het voor gemeenten en het bedrijfsleven mogelijk om in de lokale behoeften te voorzien. Dit is geen verplichting maar een mogelijkheid. In sommige gemeenten verandert er misschien helemaal niets, in andere wordt mogelijk elke zondag een koopzondag. Steeds meer gemeenten stemmen in met het op zondag openen van winkels. De zondag wordt in Nederland dan ook steeds meer een ‘gewone’ winkeldag. Terwijl doordeweeks en op zaterdag het aantal bezoekers van winkelgebieden terugloopt, stijgt dat aantal op zondag.

Zondagtoeslag

Het is lang niet voor iedere slagerij rendabel om op zondag open te zijn of op werkdagen langer open te blijven. De Arbeidstijdenwet zegt dat werken op zondag vrijwillig is en de Cao voor het Slagersbedrijf stelt dat ook. Winkelmedewerkers die op zondag werken hebben volgens de Cao voor het Slagersbedrijf (zie kader) recht op een toeslag van 100% op hun loon. Zondagsluiting betekent dus dat je geen toeslag hoeft te betalen. Als het bedrijf geen (financiële) ruimte heeft, betekent dat dat je er als ondernemer zelf moet gaan staan en na een werkweek van zes dagen is enige rust en tijd voor privé voor de ondernemer ook noodzakelijk. “Elke zondag open kan ik niet bolwerken. Ik heb ook rust nodig. Wij onderscheiden ons met kwalitatief goede producten en daarvoor komen de klanten ook op een andere dag”, aldus slager Cor Verhoef uit Almere.

Een belangrijke vraag die je jezelf moet stellen is of de zondagsopening je meer omzet oplevert. Neemt bijvoorbeeld jouw klantenaantal hierdoor toe. Omgevingsfactoren zoals de openingstijden van medewinkeliers (supermarkten en andere trekkers) zijn hierin vaak bepalend. Gesloten blijven, daar waar collega winkeliers open zijn, kan een daling van het klantenaantal betekenen. De klant, die op zondag boodschappen doet, doet dat vaak op zaterdag en/of maandag niet.

‘Moderne’ slagerij

De grote stijging van het aantal supermarktbezoekers op zondag in de afgelopen jaren toont aan dat er behoefte is aan het doen van dagelijkse boodschappen, ook op deze ‘rustdag’. Slagerij Mast uit Heenvliet is inmiddels meer dan een jaar op zondag geopend. ”In het begin was dit wat vreemd, maar inmiddels is iedereen het gewend. Op maandag is er misschien iets minder omzet, maar doordat de toonbank zaterdag niet leeg hoeft is er ook minder derving, waardoor de brutowinst aanzienlijk is gestegen. Daarenboven hangt er ook een veel relaxtere sfeer in de winkel. We hadden het jaren eerder moeten doen.” geeft eigenaar Michael Mast aan.

Een ander voordeel is dat klanten ook op zondag een grote bestelling op kunnen komen halen (en zelf deze producten niet hoeft te koelen), zo ervaart ook slagerij De Schrans in Leeuwarden, die sinds 2016 samen met medewinkeliers op zondag open is. Naast het ophalen van met name barbecuebestellingen ziet eigenaar Johannes Hoekstra nog andere voordelen: ‘Je wordt door de consument als een ’moderne’ slagerij gezien, die met de tijd meegaat. Tevens kun je de werkzaamheden meer spreiden omdat je een dag meer hebt in de week, is je toonbank ook op zaterdagmiddag goed gevuld en dat levert weer meer omzet op. Ik heb echter wel het geluk dat ik dit goed kan organiseren met mijn chefslager en mijn medewerkers; dit geluk heeft niet iedere ondernemer.’

Het al dan niet op zondag open gaan blijft uiteindelijk een beslissing van jou als ondernemer. Wat wil je zelf? Wat doet mijn omgeving? Welk assortiment bied ik op zondag aan? Levert het mij voldoende op? Kan ik het goed organiseren? Zet de antwoorden op deze vragen eens op een rij. Kijk daarbij ook naar de ontwikkeling van jouw omzet en klantenaantal op de zaterdag en de maandag. Misschien neemt ook voor jou het belang toe om jouw deuren op zondag te openen.