Onderzoek Toxoplasmose gestart
Onlangs is het startschot gegeven voor het project ‘One Health For Meat Products’. In dit project wordt onderzocht welke toevoegingen aan rauw te consumeren vleesproducten, en welke combinaties en hoeveelheden, invloed hebben op de levensvatbaarheid van Toxoplasma gondii (T. gondii). Het project duurt 3 jaar en betreft een samenwerking tussen bedrijfsleven en onderzoeksinstituten waarvoor de overheid en het bedrijfsleven samen betalen voor de kosten. Betrokken partijen zijn verschillende vleeswarenproducenten, de Vereniging Nederlandse Vleeswarenfabrikanten, de KNS en de onderzoeksinstuten RIVM, Wageningen Food & Biobased Research en Wageningen Bioveterinary Research.
Wat zijn de risico’s van toxoplasmose?
T. gondii is de verwekker van de parasitaire infectie toxoplasmose en is wereldwijd één van de meest risicovolle parasieten. Naar schatting is ongeveer een derde van de wereldbevolking geïnfecteerd met de parasiet. T. gondii is een voedsel-gerelateerde ziekteverwekker met een zeer hoge ziektelast. In Nederland is Toxoplasma na Campylobacter de meest belangrijke voedseloverdraagbare ziekteverwekker. (Bron: Mangen et al. RIVM letter report 2017-0097)
Zwangere vrouwen en mensen met een afweerstoornis vormen de belangrijkste risicogroepen. Ook gezonde mensen kunnen geïnfecteerd worden, waarbij naast de mogelijke acute klachten zoals lymfklierzwelling en koorts, op de langere termijn oogklachten kunnen voorkomen, die tot ernstige gezichtsstoornissen kunnen leiden.
Hoe raken mensen geïnfecteerd?
De (huis)kat is de drager van T. gondii. Katten scheiden na infectie ongeveer twee weken een soort eitjes (oöcysten) uit in het milieu via hun ontlasting. Onder andere runderen, varkens, schapen kunnen via het milieu met deze oöcysten in contact komen en geïnfecteerd raken.
De mens kan geïnfecteerd raken door opname van oöcysten uit de omgeving (bijvoorbeeld door het verschonen van de kattenbak) of door consumptie van vlees dat onvoldoende verhit is. In Europa lijkt rauw of onvoldoende verhit vlees en rauw te consumeren vleesproducten de belangrijkste bron van infectie. In Nederland wordt door middel van een kwantitatieve risicobeoordeling (QMRA) voorspelt dat vooral de rauw te consumeren vleesproducten bijdragen aan de infecties via vlees.
Waarom dit onderzoek?
Invriezen (minimaal 48 uur, bij -12 ◦C of kouder) van vleesgrondstoffen voor rauw te consumeren vleesproducten is een optie om de parasiet te inactiveren waardoor het risico voor de consument vermindert. Vanwege mogelijke effecten op de kwaliteit van de eindproducten (vocht en structuurverlies) en logistieke redenen heeft dit voor veel vleeswarenproducenten en slagers niet de voorkeur.
Het onderzoek richt zich op de invloed van zout en andere toevoegingen, zoals acetaten, aan vleesproducten op de levensvatbaarheid van T. gondii en geeft inzicht hoe de Toxoplasma parasiet in vleesproducten geïnactiveerd kan worden. Heb je vragen over toxoplasmose of dit onderzoek? Neem dan contact op met Jacques Rijk, Beleidsmedewerker Ondernemerszaken & Vaktechnologie, 070 3314630 of j.rijk@knsnet.nl.
Met dank aan Henk Wisselink, projectleider en werkzaam bij Wageningen Bioveterinary Research in Lelystad en de partners van het project ‘One Health For Meat Products’.
Toxoplasmose in de nieuwe Hygienecode
In de nieuwe Hygiënecode voor het Slagers- en Poeliersbedrijf die in ontwikkeling is, wordt aandacht besteed aan de beheersing van toxoplasmose: Let op: Vries (rund)vlees voor filet americain minimaal 48 uur bij een temperatuur van maximaal -12°C in om eventueel aanwezige parasieten, zoals Toxoplasma gondii, af te doden.
Er mag een andere procedure gebruikt worden waardoor hetzelfde resultaat wordt bereikt.
Let op: Verse grondstoffen blijven een voorwaarde, omdat tijdens het vriesproces bacteriën en virussen niet worden afgedood.
Lees ook het Dossier 'Gezondheid'